- FACIES
- FACIESsoli animalium est homini, cuius loco coeteris os et rostra, Plin. l. 11. c. 31. De ea sic Paschal. Coron. l. 5. c. 3. Ecquis non stupeat in illa altera (capitis parte) quae est attributa vultui, qui vultus est imago ingenii? Nam quia frons est summum limen hominis, nimirum ibi sedent gravitas et maiestas. Tectus in animo pudor manat per oculos, quos natura fecit insignes lenitate, aeritate, flagrantia. In naso latet sagacitas; In genis nobilis illa ruboris purpura efflorescit. Ab ore manat sal sapientiae. Denique in toto vultu est non solum Α᾿ττικὸν βλέπος, Atticus aspectus, sed et θεῖον, divinus. Certe hoc est i homine facies, quod prora in navi, quod Zodiacus in caelo, quod character in annulo. Ibi agnoscitur viva et expressa similitudo Dei, h. e. totus homo, Hinc inter alia hominis membra, faciem quoque coronatam, legimus, a sequiori inprimis sexu, tegendo sc. velandoqueve pudori, apud Plutarch. Pelop. cuiusmodi coronae Plauto Pseud. Act. 1. sc. 1. v. 21. dapsiles dictae, uti vidimus. Antiquitus vero facie plane tectâ erant Virgines, matronae apertâ, apud Graecos aliosqueve apud solos Spartanos contrarium obtinente, ut infrra videbimus in voce Virgo. Imo et apud Romanos C. Sulpitius Gallus uxorem dimisit, quod eam capite aperto foris versatam cognoverat, Val. Max. l. 6. c. 3. ex. 10. Idem postea sexus in ea contra Solis aestum defendenda, gratiaqueve illius conservanda, ac cute emendanda multam operam posuit, qua de re vide Plin. l. 20. c. 2. l. 21. c. 10. l. 29. c. 3. et quaedam infra, in voce Folium item oblinire. Turpius illi, qui pingere consuevêre: de quo more idem l. 22. c. 1. Illinunt certe aliis (herbis) aliae in populis Barbarorum seminae, maresque etiam apud Dacos, et Sarmatas corpora sua inscribunt --- glastum in Gallia vocatur, quo Britannorum coniuges nurusque totocorpore oblitae, etc. Vide Alex. ab Alex. Gen. Dier. l. 1. c. 20. Quod ad simulacra quoque Deorum translatum. Plin. iterum l. 33. c. 7. Enumerat auctores Verrius ---- Iovis ipsius simulacri faciem diebus festis minio illini solitam, triumphantiumque corpora: sic Camillum triumphasse. Indidem huic inprimis parti in bello cavebatur: unde nota vox Caesaris, Miles faciem feri. Quo igitur tuta esset, clausis galeis usi Vett. uti de Thebanis fratribus Papin. Stat. docet, Theb.l. 11. v. 526.Per galeas odia et vultus rimantur acerboLumine ——Vide quoqueve infra, in voce Nares. Contra, extremum contumeliae genus, in faciem alterius sputum coniecisse, vel illam percussisse, uti ex historia Mariae, Mosis sororis, Num. c. 12. v. 14. et passionis Domini nostri, Matth. c. 26. v. 67. liquet. Vide quoque infra in voce Lutum. Quam in rem varia egregia congessit insignis Gallus le Maistre in lib. cui Plaidoyez titulum fecit. Eandem ob causam in facie reorum scribi vetuit Constantinus, ut infra dicemus de Fugitivis. Non tamen illud in luctu parcitum, vide infra ubi de Vett. Planctu: uti de more defunctorum faciem comâ abscissâ et avulsâ tegendi, Farnab. ad Sen. v. 1181. etc. Alias Facies, pro colore, pro tota figura, pasism usurpatur, apud Solin. inprimis ad quem vide Exercitationes Plinian. Samlas. p. 236. 239. 252. 703, et 1012. Ad inanimata etiam translata, pro constitutione ut facies pugnae, apud Stat. Theb. l. XI. v. 524. ubi vide Barth. Iudaei facies vel vultus quoqueveDecanos seu Deos Horoscopos vocarunt uti supra diximus in hac voce etc. Vide quoqueve infra in voce Persona et Vultus.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.